Hoe een tolk houvast geeft
Roerloos staat ze in de deuropening. Haar priemende ogen kijken ons onderzoekend aan. “Hallo, kom maar binnen” zegt de arts vriendelijk. “Hello, please come in” tolk ik. Ze klemt haar rode tas nog strakker tegen haar donkere kleren aan, alsof het haar enige houvast in de wereld is. “Wat gaat er door haar heen? Hoe kan ik haar het beste tolken?” vraag ik me af.
WANTROUWEN Die ochtend is ze thuis finaal door het lint gegaan en nu is ze hier, in de inrichting, in bewaring gesteld. “Zou ze beseffen waar ze is? En dat de arts en ik er zijn om haar te helpen?”. Voetje voor voetje zet ze zich in beweging en schuifelt naar binnen. Met een vernietigende blik kijkt ze naar onze uitgestoken handen. Ze schudt haar hoofd. Tssss, denken we nou echt dat ze daar intrapt?
Gelaten gaan we zitten. De wantrouwende dame ploft ongeïnteresseerd neer en zet haar rode tas pontificaal op tafel. Zo, zij zit! De arts en ik gaan ook zitten. Hij vertelt haar wat ik kom doen, waarom zij hier is en dat hij graag wil weten wat haar gemoedstoestand is. Ik laat de arts zijn verhaal afmaken en vertel de dame in het Engels wat hij heeft gezegd.
OPEN GAAN Nieuwsgierig kijkt ze naar mijn aantekeningen, alsof ze wil controleren of ik wel weergeef wat de arts heeft gezegd. Ik voel me ongemakkelijk door haar blik en wil mijn aantekeningen afschermen. Maar dan realiseer ik me: “Waarschijnlijk is zij vol wantrouwen naar de wereld en mijn afwerende arm vergroot dat alleen maar”. Ik kijk vragend naar de arts, die me bevestigend toeknikt. Ik schuif mijn schrijfblok dichter naar de dame en zie haar wantrouwen gelijk een stuk zakken. Ze begint zelfs antwoord te geven op de vragen van de arts. Haar tempo spreektempo is rustig, in niets is terug te horen dat ze die ochtend zo is doorgedraaid.
FURIE Dan vraagt de arts wat er die ochtend is gebeurd. De dame die zojuist nog zo beheerst naast me zat, verandert plotsklaps in een furie. Haar spreektempo versnelt, er komt een storm van gevloek, getier onze kant op.” Sodeknetter, aantekeningen maken kan ik wel vergeten nu” besef ik binnen een paar seconden. Als een haas ga ik simultaan tolken. Ik laat me meevoeren door de woordenstroom, de woorden die ze uitschreeuwt, de manier waarop ze ze uitschreeuwt. Ik verplaats me helemaal in haar, zodat de arts zo accuraat mogelijke informatie krijgt. Wow, wat is het geweldig om zo te tolken! Ik gloei ervan.
Een applaus volgt... Van mijn lerares, trainingsacteurs en klasgenoten. We zitten in de les “Tolken in de gezondheidzorg” en dit was de casus die ik mocht tolken. Ik ben er nog dagen vol van. Daarom wil ik tolken! Omdat ik niet simpelweg de ene taal naar de andere overzet, maar ook door mijn tolkhouding houvast en duidelijkheid kan geven. Van welke tolksituatie heb jij genoten? Wat kon je toevoegen met je tolkhouding?
